Spis treści

Opis

Ostre zapalenie ucha środkowego to stosunkowo częsta choroba u dzieci, zwłaszcza młodszych. Ostre zapalenie ucha środkowego rozwija się nagle a objawy są silnie zaznaczone. Do wystąpienia ostrego zapalenia ucha środkowego predysponują zaburzenia odporności, przewlekłe katary oraz przerost tkanki chłonnej nosogardła.

Przypadek

Zdjęcie poniżej przedstawia ostre zapalenie ucha środkowego. Ucho prawe, 5 – letnie dziecko. Błona bębenkowa jest znacznie wybrzuszona, zaczerwieniona i zmieniona zapalnie. Naczynia krwionośne są poszerzone. Zatarte są struktury anatomiczne, niewidoczna rękojeść młoteczka, pępek oraz stożek świetlny. Obraz wskazuje na dużą ilość zapalnej wydzieliny w jamie bębenkowej, która wypycha błonę bębenkową powodując ból (ryc. 1).

Objawy obejmują przede wszystkim silny ból ucha, uczucie pulsowania, wysoką gorączkę, a u małych dzieci nasilone objawy ogólne wraz z biegunką. Dodatkowo występuje niedosłuch oraz wyciek z ucha. Błona bębenkowa może ulegać perforacji, gdy ciśnienie wewnątrz jamy bębenkowej przekroczy wytrzymałość błony bębenkowej. Następuje wtedy obfity wyciek z ucha treści ropnej a jednocześnie zmniejszają się dolegliwości i gorączka.

Ryc. Ostre zapalenie ucha środkowego
  • Podstawą leczenia ostrego zapalenia ucha środkowego są antybiotyki. Pozwalają zmniejszyć stan zapalny oraz zapobiegają powikłaniom wewnątrzskroniowym i wewnątrzczaszkowym.
  • Stosuje się większe dawki pochodnych penicyliny lub makrolidów podawane przez około 10 dni.
  • Leki przeciwbólowe i przeciwgorączkowe (paracetamol, ibuprofen lub inne) są wyjątkowo ważne w zmniejszaniu dolegliwości bólowych, zwłaszcza u dziecka.
  • Środki obkurczające śluzówkę nosa 2 – 3 x dziennie – xylometazolina, oxymetazolina / 3 do 5 dni.
  • Steroidy donosowe przez 2 – 3 tygodnie, ew. przedłużenie ich stosowania gdy utrzymują się objawy wysiękowego zapalenia ucha po wyleczeniu ostrego stanu.
  • W tym wypadku nie stosowano leczenia chirurgicznego.
  • Leczenie chirurgiczne należy rozważyć, gdy objawy nie ustępują lub nasilają się a gorączka nie spada lub jeśli obecne są objawy powikłań wewnątrzskroniowych lub wewnątrzczaszkowych (odstawanie małżowiny usznej i zapalenie wyrostka sutkowatego, niedowłady nerwu twarzowego, ciężki ogólny stan dziecka, objawy podrażnienia opon mózgowo – rdzeniowych, zapalenie opon). Leczenie chirurgiczne obejmuje tympanotomię przednią i odbarczenie jamy bębenkowej, natomiast w późniejszym etapie – operacja adenoidektomii i ew. tonsillotomii, drenaż wentylacyjny jam bębenkowych.