Spis treści
Opis
Nieprawidłowe położenie naczyń krwionośnych zdarza się rzadko ale czasami może być rozpoznane w rutynowej otoskopii. Guz o zabarwieniu czerwonawym, sinawym, czasem tętniący, powinien nasuwać podejrzenie wady naczyniowej (opuszka żyły szyjnej, nieprawidłowe położenie tętnicy szyjnej wewnętrznej) lub guza (kłębczak). W pewnych przypadkach w jamie bębenkowej obecny jest również wysięk, kiedy guz lub naczynie uciska ujście trąbki słuchowej powodując jej niedrożność lub kiedy współistnieje u dziecka przerost migdałka gardłowego czy alergia. Wtedy obraz może być niejednoznaczny i trudny do interpretacji. Należy pamiętać by w takich przypadkach bezwzględnie unikać paracentezy czy innych procedur chirurgicznych bez wcześniejszej głębszej diagnostyki, ponieważ grozi to masywnym krwotokiem z ucha!
Przypadek I - wada naczyń krwionośnych
Zdjęcie poniżej przedstawia wadę naczyniową – skrajnie wysoko położoną opuszkę żyły szyjnej. W jamie bębenkowej widoczny jest zabarwiony na fioletowo guz. Prawe ucho, dziecko 16 – letnie. W tylno – górnej części widoczne jest silne wciągnięcie błony bębenkowej, które jest wynikiem ujemnego ciśnienia w jamie bębenkowej. Wyżej widoczny jest również zarys stawu kowadełkowo – strzemiączkowego, a błona bębenkowa opłaszcza kosteczki, leży na wzgórku (promontorium). Opuszka żyły szyjnej była w tym wypadku pozbawiona otoczki kostnej (ryc. 1 i 1a).
Objawy w tym wypadku obejmowały przede wszystkim szum uszny o charakterze pulsującym, lekkiego stopnia niedosłuch oraz uczucie zatkania ucha.
- kowadełko
- strzemiączko
- naczynie krwionośne
- linia przerywana – silna retrakcja błony bębenkowej
- Postępowanie w tym przypadku powinno obejmować przede wszystkim obserwację i skierowanie do specjalisty zajmującego się otologią dziecięcą.
- Wciągnięcie błony bębenkowej obserwowane w tylnych kwadrantach oraz na kosteczkach oznacza, że aby zapobiec powstaniu perlaka należało ucho zoperować.
- Zakres interwencji chirurgicznej: wypreparowanie błony bębenkowej, odwarstwienie ją od naczynia, promontorium oraz kosteczek słuchowych. Następnie wzmocnienie jej przeszczepem z ochrzęstnej i chrząstki.
- Operacja wiąże się z określonymi powikłaniami, w tym z uszkodzeniem naczynia, powinna być zatem przeprowadzona w specjalistycznych ośrodkach.
- Należy pamiętać by przy podejrzeniach wad naczyniowych nie kierować dziecka do drenażu wentylacyjnego, ponieważ próba nacięcia błony bębenkowej może doprowadzić do uszkodzenia naczynia i obfitego krwotoku!
Przypadek II - hemodectoma
Zdjęcie poniżej przedstawia guz ucha środkowego. Guz ten o charakterze naczyniowym zlokalizowany jest w hypotympanum. Prezentuje się jako czerwonawa zmiana za zachowaną błoną bębenkową. Guz ten zwykle rozrasta się powoli, wypełniając przestrzenie ucha środkowego, objawiając się na początku niezbyt dokuczliwymi dolegliwościami.
Objawy w tym wypadku obejmowały przede wszystkim szum uszny o charakterze pulsującym, lekkiego stopnia niedosłuch oraz uczucie zatkania ucha.
- Postępowanie w tym przypadku powinno obejmować przede wszystkim radykalne usunięcie zmiany.
- W przypadku małych guzów jak ten opisywany, możliwe jest jego usunięcie przez przewód słuchowy zewnętrzny.
- W przypadku większych guzów wykonuje się rozległe operacje obejmujące podstawę czaszki, wraz z embolizacją naczyń krwionośnych.
- Inne rozwiązania obejmują naświetlania w celu zmniejszenia jego masy w przypadkach rozległych nieoperacyjnych zmian.
- Nawet w przypadku małych zmian krwawienie podczas operacji jest dość intensywne.